Ziekte van Lyme

Vandaag getest, morgen de uitslag.

• Geen wachttijd.
• Persoonlijk advies over de uitslag
• Klinieken in 8 steden.
• BIG-Geregistreerde artsen
• Ook in de avond en in het weekend

Wat is de ziekte van lyme?

De Borrelia-bacterie veroorzaakt Lymeziekte. In Nederland wordt de ziekte van Lyme veelal veroorzaakt door Borellia burgdorferi sensu lato terwijl dat in Europa meestal door Borrelia afzelii of Borrelia garinii komt. In de Verenigde Staten betreft het voornamelijk infecties met Borrelia burgdorferi sensu stricto.  Een teek kan de bacterie via een beet overbrengen. Overdracht van de bacterie kan snel na de beet plaatsvinden, maar de kans neemt toe na hechting langer dan 36-48 uur.  Ca. 20% van de teken in Nederland is besmet met de bacterie en 2-3% van de tekenbeten leidt tot de ziekte van Lyme. Teken leven in vochtige gebieden in struiken en grassen. Ze bevinden zich op het uiteinde van bladeren of grassen tot ongeveer 1,50 m hoogte. Teken worden actief bij temperaturen > 7 °C. In Nederland zijn ze vooral actief in het voor- en najaar, maar het tekenseizoen is van maart tot en met november. Risicogroepen voor een tekenbeet zijn kinderen van 5-14 jaar en mensen die vaak of langdurig in natuurgebieden verblijven: kampeerders, recreanten en bosarbeiders.

Klachten bij ziekte van Lyme

De klachten die zich voordoen bij de ziekte van lyme kunnen in 3 stadia worden onderscheiden.

• vroege gelokaliseerde ziekte van Lyme
• vroege verspreide (gedissemineerde) ziekte van Lyme
• late ziekte van Lyme

Vroege gelokaliseerde ziekte van Lyme

De eerste klacht die vaak gezien wordt bij de ziekte van Lyme is een rode of blauwgekleurde kring rond de plek van de tekenbeet. Deze verkleuring ontstaat gemiddeld tot 2 weken na de beet, maar kan ook pas na 3 maanden ontstaan. De verkleuring zal binnen enkele dagen groter worden. Zonder behandeling zal de ring vanzelf verdwijnen na weken tot maanden. Deze kring wordt ook wel ‘erythema migrans’ genoemd. 

Vroege verspreide (gedissemineerde) ziekte van Lyme

Na een tekenbeet kan de bacterie via de bloedbaan of zenuwbanen of op een andere manier in de organen terechtkomen. Dan bestaat er een kans op de volgende problemen:

• Plotselinge problemen aan je zenuwstelsel. Bijvoorbeeld een hersenvliesontsteking. De ontsteking gaat vaak samen met een ontsteking in de hersen- of ruggenmergzenuwen. Klachten zijn dan bijvoorbeeld:
  • gezichtsverlamming, gehoorverlies of dubbelzien
  • heftige pijn in je arm, been of romp 
  • doof of tintelend gevoel
  • uitvalsverschijnselen (krachtsverlies of verlamming)
• Gewrichtsontsteking(en). Het gaat vaak om één of een paar grote gewrichten die ontstoken raken. Het gaat vaak om de knie, maar bijvoorbeeld de heup of enkel zijn ook mogelijk. 
• Huidafwijkingen. Deze vlekken zijn vaak vrij klein, ovaalvormig en verschijnen in groepjes bij elkaar.
• Hartritmestoornissen. Dit is echter zeldzaam

Late ziekte van Lyme

Na maanden tot jaren kunnen klachten in dit stadium pas ontstaan. De klachten zijn dan langdurig (chronisch) en kunnen bestaan uit:

• gewrichtsontstekingen, meestal in een knie
• klachten aan het zenuwstelsel zoals een hersenontsteking
• huidontstekingen, meestal van armen of benen. De huid kan rood-paars verkleuren en in het begin verdikt en warm aanvoelen. Soms wordt de huid later juist papierdun.

Om de kans op complicaties te verkleinen, vroege diagnostiek en behandeling (middels antibiotica) van belang.

Bloedtest

De meest gebruikte laboratoriumtest voor Lymeziekte is serologisch bloedonderzoek. Deze tests meten de reactie van het lichaam op de Borrelia-bacterie die Lymeziekte veroorzaakt. In Nederland worden twee soorten serologische tests gebruikt, zogeheten ELISA en Western /immunoblots. Beide tests meten antistoffen (herkenningsstoffen) tegen de Borrelia-bacterie. Ze meten dus niet direct of u ziek bent, of dat er levende Borrelia-bacteriën in uw lichaam aanwezig zijn. Daarom worden deze tests indirecte tests genoemd. Het komt voor dat patiënten met een negatieve ELISA-test, wel een positieve Western/Immunoblot-test hebben. De Westernblot-test is soms gevoeliger en laat in de vorm van zogenoemde ‘banden’ zien welke antistoffen aangetoond kunnen worden.

Het lichaam maakt deze antistoffen als het in aanraking komt met een Borrelia-bacterie. Het lichaam maakt deze antistoffen niet meteen; na enkele weken kunnen we deze antistoffen voor het eerst meten. Er kunnen twee soorten antistoffen worden gemeten: IgM en IgG. IgM is een antistof die al snel na de besmetting aanwezig kan zijn in het bloed. Na enkele weken wordt een andere antistof door het lichaam gemaakt, deze heet IgG. Deze antistof herkent de Borrelia-bacterie veel beter, maar kan pas langer na de besmetting in het bloed gemeten worden. Doorgaans verdwijnt de IgM antistof na een aantal weken tot maanden uit het bloed, soms blijft deze langere tijd aanwezig, dit betekent niet per se dat iemand nog ziek is. De IgG antistof kan het hele leven in het bloed aanwezig blijven.

Bij veel andere ziekten geven antistoffen tegen een ziekteverwekker in het bloed bescherming voor de volgende aanraking met dezelfde ziekteverwekker. Helaas geldt dit niet voor Lymeziekte. Dus ook al heeft u eerder Lymeziekte gehad, bij een nieuwe blootstelling aan een besmette teek kan opnieuw Lymeziekte ontstaan.

Wanneer testen

Het is aan te raden op bij klachten zoals hierboven aangegeven, de bloedtest te laten verrichten om de ziekte van Lyme als oorzaak van de klachten aan te kunnen tonen dan wel uit te sluiten.

Bronnen

• https://www.radboudumc.nl/patientenzorg/aandoeningen/lymeziekte/het-vaststellen-van-lymeziekte
• https://lymevereniging.nl/dossiers/lyme-diagnose/
• https://reumanederland.nl/reuma/vormen-van-reuma/lyme-ziekte-van/?utm_source=google&utm_medium=cpc&utm_campaign&gad_source=1&gclid=Cj0KCQjwwYSwBhDcARIsAOyL0fhZuDIzSoD94TM7Z84UD7m5OLQffBHmcaPA9NYMlcHPaFPXNOhDDpAaAv9jEALw_wcB