Wat is Herpes Genitalis?
Herpes genitalis is een SOA waarbij er pijnlijke blaasjes aanwezig zijn rond en op de geslachtsdelen. Het wordt veroorzaakt door het herpes simplex virus (HSV). Er zijn twee typen van het herpes simplex virus, namelijk herpes simplex type 1 (HSV-1) en herpes simplex type 2 (HSV-2).
Van alle herpes genitalis infecties wordt 80% veroorzaakt door HSV-2, bij de overige 20% is HSV-1 de verantwoordelijke. HSV-1 staat ook bekend als de veroorzaker van de alombekende koortslip (herpes labialis). Door orale seksuele contacten kan HSV-1 dus ook worden over gebracht naar de geslachtsdelen en zo een genitale herpes veroorzaken.
Eenmaal geïnfecteerd met het virus blijft het levenslang in je lichaam aanwezig. De meeste mensen hebben daar over het algemeen geen last van. Bij sommigen kan het virus weer actief worden door verschillende prikkels zoals zonlicht, stress, vermoeidheid, koorts of menstruatie.
Wat zijn de symptomen van Herpes?
- Jeukende, geirriteerde en/of pijnlijke huid
- Pijnlijke blaasjes of zweertjes
- Koorts, spierpijn, gevoel van onwelzijn, opgezette klieren
- Branderig, schrijnende pijn bij het plassen
- Vaginale afscheiding
Niet iedereen die besmet is met het HSV krijgt klachten of verschijnselen van herpes genitalis. De verschijnselen ontstaan gemiddeld binnen een week na infectie (tussen de 2 en 12 dagen). De eerste voortekenen kunnen bestaan uit een jeukende, branderige of gëirriteerde huid.
Vervolgens ontstaan er branderige, pijnlijke blaasjes op de huid en slijmvliezen van de penis, de vagina of de anus. Dit kan samengaan met koorts en opgezette klieren in de liezen. De blaasjes gaan open en genezen vanzelf. Daarnaast kun je een branderig gevoel hebben bij het plassen. Een allereerste infectie kan heftig voorlopen waarbij je je erg ziek voelt en pijn ervaart.
Bij een heractivering van de infectie zijn de klachten bijna altijd minder uitgesproken. Ook zijn er dan vaak maar enkele blaasjes. Er is geen direct verschil in symptomen bij een infectie door HSV-2 of HSV 1 infectie. In sommige gevallen kan een HSV-1 infectie die zich genitaal bekend een meer uitgesproken eerste uitbraak geven. Wel geeft een HSV-1 infectie bij de meeste mensen minder recidieven in het genitale gebied dan een infectie met HSV-2.
Testen op herpes wanneer je geen symptomen ervaart is mogelijk, maar heeft eigenlijk geen waarde. Dit komt doordat het gros van de mensen ooit wel een infectie met een herpesvirus heeft gehad, zoals een koortslip, en dus antistoffen heeft tegen een bepaald type herpesvirus.
De test kan daarin niet goed onderscheid maken en toont dan ook vrijwel in alle gevallen antistoffen tegen herpes aan in het bloed. Dit betekent echter niet dat je herpes genitalis (HSV-2) hebt. Ook zegt het weinig over of je een recente uitbraak hebt gehad of op dit moment een uitbraak hebt. Om die reden bieden wij de bloedtest op herpes simplex in principe niet aan.
Wanneer moet je testen op herpes?
Indien je klachten en zweertjes en/of blaasjes hebt hoef je over het algemeen geen test af te nemen omdat de diagnose herpes genitalis vaak door de arts gesteld kan worden op basis van de symptomen en het zien van de blaasjes.
Het is dan ook verstandig om de zweertjes/blaasjes te laten beoordelen. Bij twijfel kan er getest worden. Dit kan voor jou zelf ook fijn zijn doordat een definitieve diagnose en typering je rust kan geven en er iets gezegd kan worden over het waarschijnlijke verdere beloop van de infectie. Testen op herpes simplex kan echter alleen als er blaasjes aanwezig zijn. Er zal dan materiaal van het blaasjes of zweertje worden afgenomen.
Deze test is het meest betrouwbaar als de blaasjes er nog niet zo lang zitten. Wacht dus niet te lang met het maken van een afspraak als je blaasjes hebt. Als uit de test blijkt dat je besmet bent met het herpesvirus dan vertelt deze test je ook met welk type van het herpesvirus je besmet bent geraakt.
Hoe raak je besmet met herpes genitalis?
Het virus wordt overgedragen via direct contact tussen de huid en slijmvliezen. De besmettelijkheid is het grootst in de eerste 3 weken en wanneer er blaasjes aanwezig zijn. Condooms beschermen niet voldoende omdat die niet het hele genitale gebied bedekken. Indien er geen blaasjes aanwezig zijn, is de kans op overdracht aanzienlijk minder.
Gevolgen van onbehandelde herpes genitalis
De blaasjes verdwijnen vanzelf binnen 1 tot 4 weken. Echter, kan het blaasje gaan infecteren. Tevens kunnen mensen met een herpes genitalis tegelijk ook andere soa’s hebben. Deze kun je makkelijker oplopen als je blaasjes hebt of wanneer de huid beschadigd is. Daarom is het heel belangrijk om je ook te laten testen op andere soa’s wanneer je een herpes genitalis infectie hebt opgelopen.
Hoe wordt herpes vastgesteld?
Om de diagnose herpes genitalis vast te stellen zal de arts jouw klachten in kaart brengen en de blaasjes op de geslachtsdelen bekijken. Soms is het bij twijfel nodig om vocht uit het blaasje af te nemen. Zo kan worden vastgesteld of het inderdaad een herpes simplex infectie betreft.
Zo nodig wordt er aanvullend onderzoek ingezet op andere SOA.
Hoe wordt herpes behandeld?
Een infectie met herpes genitalis wordt in de meeste gevallen niet behandeld omdat het virus onschuldig is.
De behandeling verwijdert het virus namelijk niet uit het lichaam, maar vermindert de duur en hevigheid van de klachten. Welke behandeling geschikt is hangt af van de ernst en de duur van de klachten.
Bij geringe klachten wordt er een indrogend zalfje voorgeschreven al dan niet in combinatie met een verdovende stof zoals lidocaïne om de pijn te verminderen. Bij ernstige klachten of een uitgebreide eerste infectie wordt er gestart met een antiviraal middel. Dit heeft alleen zin als hiermee vroegtijdig wordt gestart (in de eerste vijf dagen).
Indien er meerdere aanvallen per jaar voorkomen kan een antiviraal middel ook als onderhoudsdosering worden gebruikt.
Anonieme herpes test en uitslag binnen 1 werkdag
Bij onze kliniek kun je langskomen om te beoordelen of je herpes genitalis hebt. In twijfelgevallen wordt er een test afgenomen en zo nodig getest op andere soa.
